Çelik Yelek

Kurşun geçirmez çelik yelek,adından da anlaşılacağı üzere kullanıcının bedenine isabet edebilecek olan mermi çekirdeğinin vücuda temasını engellemesi adına üretilen giyim ürünlerine verilen addır. Bir nevi modern zırh olarak düşünülebilir. Eski çağlarda demir ve çelik malzemeden yapılan ve ok yada mızrak gibi silahlara karşı koruma sağlayan zırhların modern halidir. Yıllar geçsede amaç aynı, ''vücudu saldırılardan korumak''. Çelik yelekleri anlamak için öncelikle ateşli silahları tanımak ve özellikle isabet ettiği yerde ateşli silahtan çıkan merminin yarattığı yıkımı bilmek gerekmektedir. Biz elimizden geldiğince, dilimizin döndüğünce sizlere kurşun geçirmez yelek hakkında merak edilen önemli bazı hususlara açıklık getirmeye çalışacağız. Çünkü '' Çelik yelekler gerçekten mermiyi tutar mı ?'' , ''Çelik yelek almak yasal mı ? '', '' Çelik yelek giymenin cezası nedir ? '' gibi sorular kullanıcıların aklını kurcalıyor. Bu tip aslında çözülebilecek basit soruları da bu yazımızda cevaplayacağız. Ama öncesinde gelin birlikte ateşli silahları tanıyalım.

Ateşli Silahlar ve Çelik Yelek İlişkisi

Ateşli silahlar barutun ateşlenmesi ile aktif olan bir mekanizmaya sahiptir. Standart tüm ateşli silahlar genel olarak bu mantıkla çalışır. Kendi içlerinde farklı özelliklere ve spesifik çalışma prensiplerine sahip olanları da vardır. Her ateşli silahta, 1 adet, tüm aksiyonu başlatmak için kullanılan tetik, 1 adet iğne , 1 adet ateşleyici kapsül, 1 adet barut kabı yada haznesi, 1 adet silahtan ayrılarak hedefe ulaşması gereken çekirdek, 1 adet çekirdeğe yön vermeye yarayan namlu veya bunlara benzer isimlerde unsurlar bulunmaktadır. Basitçe özetlemek gerekirse ; tetik, düzeneğin çalışmasını başlatır. Ardından iğne çalışarak kapsüle vurur ve kapsülün ateşlenmesini sağlar. Sırasıyla kapsül barut haznesindeki barutu yakar ve ortaya çıkan barut gazının basıncı ile düzeneğin en önünde bulunan mermi çekirdeği namludan geçerek hedefe ilerler. Bu düzenek işleyişinde bahsettiğimiz gibi ateşleme başlayınca bir basınç ortaya çıkar. Bu basınç hem silahın kendisinde hemde mermi çekirdeğinin ulaştığı hedefte hissedilen yüksek bir basınçtır. Burada ateşli silah açısından amaçlanan, çekirdeği karşı hedefe göndererek karşı tarafta tahribat yaratmaktır. Çelik yeleğin amacı ise savunma olarak tanımlıyoruz ve çekirdeğin vücutta yaratacağı zararı engellemektir.

Tam olarak burada devreye giren çelik yelek mermi çekirdeğinin, bedenin korunmasını istediğimiz bölgesinde koruma sağlaması ve çekirdeği engellemesi adına kullanılmaktadır. Tabii ki her çelik yelek her mermiden kullanıcıyı korumaz. Burada da çelik yeleklerin yapıldıkları hammaddeler ve kullanıldıkları alanlar ile alakalı bilgiler devreye giriyor. Çelik yelekler bu anlamda farklı seviyelerde üretilmektedirler ve kullanılacakları amaca göre satın alınması gerekir.

Çelik Yelek Seviyeleri

Çelik yelek seviyelerini belirleyen en önemli kuruluş NIJ'dir. NIJ, ABD Adalet Bakanlığı'na bağlı olarak çalışan, Araştırma, Geliştirme ve Değerlendirme Bürosu'dur yazımızın tamamında bu kurumdan Dünyaca geçerli ismi olan NIJ şeklinde bahsedeceğiz. Çelik yeleklerin kullanım alanları, kullanıldıklarında, hangi seviyenin kullanıcıya hangi mermiler karşısında ne kadar koruma sağlayacağı gibi önemli dataları dünyaya sağlayan en önemli kuruluş NIJ'dir. Kurşun geçirmez yeleklerin dünyaca kullanılabilir ve kişiye veya kuruma göre değişen bir yapıda değilde, standart veriler ile bilinen ve doğrudan ihtiyaca hizmet etmesini sağlayan bir şekilde kullanılabilir olmasına imkan tanıyan en önemli veriler NIJ standartlarıdır. NIJ, bir zırhı, çelik yeleği yada bir balistik başlığı değerlendirirken bazı protokoller ve kendi içinde koruma standartları ile değerlendirir. Bunların en günceli günümüzde geçerliliğini hala koruyan NIJ 0101.06 protokolüdür. NIJ bu protokollerde çelik yeleğin hangi mühimmat karşısında, bedene doğru ne kadar girinti sağlayacağıdır. Yani seviye 3A çelik yelek kullanıyoruz ve bu yeleğin hangi mesafeden standart atışlar neticesinde vücutta ne kadar çökme yaratacağıdır. Evet çelik yelek mermiyi tutacak vücuda girişine izin vermeyecektir fakat temas ettiği noktada bir tahribat-çökerti yaratacaktır. İşte NIJ standartları burada devreye girer ve merminin isabet halinde insan hayatını koruyacağı şekilde, çelik yeleğin imal edilmesi için bu verileri düzenler. Yani bir çelik yelek hem taşınabilir şekilde olmalı (ağırlık, esneklik vb...) hemde isabet aldığı zaman kullanıcının yaşamsal faaliyetlerini sürdürmelidir.